Zondag 23

De freethinker kat-en-christus

Zondag 23

De duvel moge mij halen

Oef, het vorige hoofdstuk was een hele kluif om door te spitten! Maar gelukkig zijn we nu aangekomen op een wat grappiger en luchtiger onderwerp van christelijk geloof. Een verademing.
Christenen, – net als de menigte moslimbijgelovigen, die hem al helemaal op z’n middeleeuws uitdossen -, geloven in de duivel! Strengholt legt uit dat de duivel de verpersoonlijking is van het kwaad. Het leuke van het op zo’n deftige domineemanier te zeggen is dat je dan erkent dat het een wezen is, maar aan de andere kant een hint geeft dat zo je wil je het kan beschouwen als een metafoor, enkel een manier van spreken die de bijbel gebruikt. Een geloof dat van duivel en god metaforen maakt en zoiets toch christelijk noemt, is natuurlijk een stuk minder leuk. De aanhangers van dit soort zoutloze soep zijn over het geheel genomen ergerlijk. Zulke mensen doen geen recht aan het primitieve, antieke wereldbeeld waarin het christelijk geloof is ontstaan, maar vervalsen het alsof het een moderne boodschap is, zodat ze de bijbel opportunistisch kunnen gebruiken om hun eigen moderne gevoel aan leegte en zinloosheid te doorbreken.

Gelukkig mogen de vrijdenkers er van op aan dat Strengholt de onvervalste versie van het christelijk geloof hoog houdt, dus zoals een 9 tot 13 jarige nog goden, duivelen, engelen, wonderen en Harry Potter nog serieus kan nemen.


Als de duivel zo sluw is als de christenen denken dan heeft hij intussen vast wel geleerd hoe hij de strijd tegen God kan winnen?

Het eerste wat een christen moet doen wanneer hij het over de duivel gaat hebben, is zeggen dat die een traptrede lager staat dan de God waarin hij gelooft. Dit behoort uiteraard tot de formaliteiten van een monotheïstisch godgeloof. Men moet hieraan niet te zwaar tillen. Het gaat er bij de christen enkel om dat hij kan zeggen dat zijn geloof niet dualistisch is. Op dezelfde manier als hij er behoefte aan heeft om Jezus als God te aanbidden en dan erachteraan iets moet verzinnen om toch te kunnen zeggen dat hij in maar één God gelooft.

Strengholt vervolgt met te laten weten dat de duivel volgens de bijbel wel sluw is, maar niet oppermachtig. Dat zoiets ook niet al te serieus moet worden opgevat kan men zien aan het feit dat de aardse Jezus volgens de bijbel ook niet alles weet en kan, maar dit feit christenen er nooit van heeft weerhouden hem als God te betitelen.

Vreemd genoeg geeft Strengholt verder helemaal geen antwoord op de vraag die eigenlijk geen vraag is: iemand die een beetje slim is moet toch kunnen leren? Uiteraard kan een apologeet dit niet beantwoorden, want in de christelijke religie gaat het erom dat de duivel wel zo almachtig is dat hij onsterflijkheid heeft en ieder mens kan bespelen, maar toch wel altijd zo dom blijft om maar nooit te leren dat God oppermachtig is en hij het uiteindelijke onderspit delft. Wellicht heeft hij deze houding omdat het moment van ’uiteindelijk onderspit’ enkel maar een belofte is, en men nergens zo zeker van kan zijn dan dat een goddelijke belofte wat betreft een happy end dat eeuwig duurt nooit en tenimmer uitgevoerd kan worden. Als dat mogelijk was had God het tenslotte de eerste keer wel voor elkaar gekregen. Menselijke fantasie moet men kunnen onderscheiden van werkelijkheid. Men moet uiteraard over enig denkvermogen beschikken om te kunnen vatten dat indien God de eerste keer geen paradijs kon onderhouden, hij ook de tweede keer zoiets onmogelijk kan doen zolang hij met mensen te maken heeft. Maar het kenmerk van de christen is nu juist dat hij het verkiest dit denkvermogen niet aan te wenden wanneer een bijbeltekst een fantasie schept van een eeuwig happy end.

De duivel heeft ook geen slimheid genoeg om in te zien wat vele mensen juist heel gemakkelijk in kunnen zien, dat men eenvoudig een keer berouw kan krijgen en tot het inzicht komen dat men verkeerd deed. Je zou denken dat het voor een duivel nogal gemakkelijk zou zijn om tot het inzicht te komen dat de God van het Oude Testament een toffe verschijning is. Ook dat een God van het Nieuwe Testament die op het idee gekomen is er een eeuwige hel op na te houden, geprezen kan worden voor een geweldig goed idee! Er zijn natuurlijk naargeestige loslopende denkers die vermoeden dat de duivel zich – goedmoedig als hij is – opoffert om God de gelegenheid te geven zijn goedheid op dit punt uit te laten voeren. Zoals Gullit een van Basten nodig heeft, en omgekeerd, om doelpunten te kunnen maken. Dat hij in feite dus de trouwste dienaar is van God. Maar dit soort gedachten worden door christenen doodzonden genoemd, en daar zijn ze dus als de dood voor.

 

Waar komt Satan vandaan? Hoe kan je nou geloven dat hij een persoonlijkheid is en de dienst uitmaakt op aarde?

Oei, dat zijn wel drie vragen tegelijk. Voor de apologeet iets teveel om allemaal te beantwoorden. De eerste vraag slaat Strengholt dus maar over. Hij haakt direct in op de laatste:

”Wie zegt dat de duivel op aarde de dienst uitmaakt?”

Blijkbaar heeft hij niet begrepen dat de vrijdenker de bijbel in de regel beter heeft gelezen dan hijzelf. In het Johannesevangelie noemt Jezus de Satan tot driemaal toe ”de overste dezer wereld” (Zie Joh. 12:31; 14:30 en 16:11). Men hoeft maar deze frase op google in te typen om een hoop commentaar van christenen te kunnen lezen. Dit is de eerste die ik aanklik: ”En vandaag aan de dag kunnen wij zien, hoe vorsten en volken, staatslieden en rechtsgeleerden, politieke leiders en godsdienstige leiders, kapitalisten en communisten, zowel aan deze als aan gene zijde van het ijzeren gordijn, allen en allen, op slechts enkele uitzonderingen na, geïnspireerd worden door deze ’vorst der duisternis’; en zelfs die uitzonderingen ontkomen niet altijd aan zijn greep.” ( http://www.hetwoord.nl/studie_wieRegeer … Wereld.htm )

Blijkbaar is het voor veel christenen en ook Jezus moeilijker om het diepe inzicht van Strengholt op te doen, dat God de dienst uitmaakt op aarde.

 
De vraag hoe een christen kan geloven dat de Satan een persoonlijkheid is beantwoordt Strengholt gevat door op te merken dat voor iemand die in God gelooft, die men bovendien nog kan onderverdelen in een Vader, een Zoon en een Heilige Geest, en in een myriade engelen gelooft, en in de mens als onsterfelijk wezen, … geloof in nog een Satan erbij een peuleschilletje is. Ik zou het niet beter hebben kunnen zeggen.

Welk geslacht heeft de Satan?

Strengholt antwoordt dat Satan een gevallen engel is en engelen geen geslacht hebben. Het eerste antwoord doet wachten op een spannend verhaal, maar het tweede maakt hem vreselijk saai.

Hoe kan een schepsel als de duivel die weet heeft van de almacht van God nou in opstand tegen Hem komen?

 ”Om dezelfde reden als dat mensen ook besluiten dat ze God niet willen gehoorzamen terwijl ze het beter zouden moeten weten” is Strengholts korte wederwoord.

Volkomen onbevredigend, want engelen leven in de hemel, de verblijfplaats van God, terwijl God voor de mens maar een vraagteken is, zijn almacht een nog groter vraagteken en zijn wil een reuzenvraagteken.

Er wordt zoveel rondgetoeterd over God. Hoe weet een mens nou wat Gods wil is en wat niet? De God van het Oude Testament laat weten dat hij besnijdenis op prijs stelt en niet toestaat dat zijn volk kleren van tweeërlei stof draagt. Hieraan te gehoorzamen zou voor mij gelijkstaan aan de lof der zotheid. De God van het Nieuwe Testament laat weten dat Hij een menselijk zoenoffer nodig heeft om zijn toorn tot bedaren te laten komen. Ik kan moeilijk iets bedenken dat nog godslasterlijker is dan zoiets over een God uit te kramen. Volgens de God van de moslims zijn alle niet-moslims ongehoorzaam aan God. De christelijke God van 50 jaar geleden zei nog dat alle vrouwen stil moeten zijn in de kerk, en nu staan ze opeens overal op de kansel. Paulus schreef 50 jaar geleden zijn brieven nog aan de broeders, en tegenwoordig staat er in de Nederlandse bijbel dat hij ze aan ’broeders en zusters’ adresseert. De wil van God schijnt nogal wispelturig te zijn.

Ik ben onderwijzer op de lagere school. Eén keer liet ik aan de schoolkindertjes astanga joga oefeningen zien, en de volgende dag kwam er een verontruste moeder op school klagen dat ik kinderen met de duivel in contact breng. Toegegeven, na vijf maal surya namaskara B breekt het zweet me vreemd genoeg altijd uit, maar als ik eerlijk ben denk ik dat die christelijke moeder de enige is die een kind in contact met de duivel brengt.

Terwijl we beter zouden moeten weten? Ik weet het nota bene bijna altijd beter.  Als ik Strengholts boekje zou hebben geschreven of uitgegeven zou ik mijn leven lang me schamen voor mijn simplisme. Hoe weet Strengholt het allemaal beter alsof Gods wil een uitgemaakte zaak is? Het goede van de één is het kwade van de ander. Dát is de wereld waarin wij mensen leven. Hoe groot moet je tunnelvisie wel niet zijn indien je zelfs dat niet overdenkt?

Waarom heeft Satan geen mensen nodig om zijn woord te verspreiden, zoals God? Waarom kan hij wel alles zelf?

Leuke vraag van de freefluiter. Het antwoord van Strengholt is dat God zich kwetsbaar opstelt. Dat is een beetje hetzelfde als wanneer het jongetje van vijf aankomt met zijn vader die volgens hem absoluut de sterkste is, maar die ieder ander kent als de persoon met de bierbuik die het merendeel van zijn leven languit op de comfortabele bank verslijt om van daaruit naar de TV te kijken.

En meteen erachteraan herhaalt Strengholt weer dat Satan niet alles kan, hij is niet almachtig. Alsof het erom gaat deze kreet vooral zoveel mogelijk te herhalen wanneer de werkelijkheid je geloof steeds tegenspreekt. Wanneer je iets maar voldoende malen herhaalt ga je er in geloven.